گریه چهل روز زمین، آسمان و فرشتگان بر امام حسین (علیهالسّلام)؛ «انَّ السَّماءَ بَکَت عَلَی الحُسَینِ (علیهالسّلام) اربَعینَ صَباحا بِالدَّمِ، وانَّ الاَرضَ بَکَت اربَعینَ صَباحا بِالسَّوادِ، و انَّ الشَّمسَ بَکَت اربَعینَ صَباحا بِالکُسوفِ وَ الحُمرَةِ»؛«آسمان تا چهل روز، بر حسین (علیهالسلام) خون گریست و زمین تا چهل روز، با وزش بادِ سیاه گریست و خورشید تا چهل روز، با گرفتگی و سرخ شدن گریست».
روز اربعین در تاریخ شیعه:
-
بازگشت اسـرا از شـام بـه مدینـه
-
زیارت قبر سیدالشهدا (علیهالسّلام) توسـط جابـر بـن عبـدالله انصاری، یکی از اصحاب برجسته رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و امیرالمؤمنین(علیهالسّلام)
-
استحباب زیارت اربعین: امام صادق (علیهالسّلام)، زیارت اربعین را بـه صـفـوان بـن مهـران جمـال تعلیم میدهد و همین تعلــــم دادن، نشانه بزرگداشـت اربعــــن اسـت
-
امام حسن عسکری (علیهالسّلام) زیارت اربعین را در زمره نشانههای پنج گانـه مـؤمن بیان میکند.
-
اهمیت زیارت اربعین نـزد امامان شیعه:
-
آیـا سـبب استحباب آن میتواند تنها حضور یک صحابی بر سر قبر مطهر امام حسین (علیهالسّلام) در روز اربعین باشد؟!
این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که حتّی اگر جابر به کربلا نمیآمد، باز هم زیارت سیدالشهدا (علیهالسّلام) در روز اربعین مستحب بود؛ گرچه جابر هم یقیناً آمده است؛ چون مفاد زیارت جابر بسیار والاست و معارف عالی دارد و مضمونی است که کاملاً با عمق عقاید شیعه منطبق است و نشان از کمال معرفت جناب جابر بن عبدالله انصاری دارد و بعید نیست که ایشان، هم اصل زیارت را و هم توصیه به زیارت در روز اربعین را از ائمه گرفته باشد و از اینرو سعی کرد تا خود را در اربعین به کربلا برساند. پس زیارت اربعین و استحباب زیارت سید الشهدا (علیهالسّلام) در روز اربعین ثابت است و بلکه به تعبیر دقیق شیخ حرّ عاملی شدت استحباب زیارت آن حضرت در روز اربعین ثابت است.
-
وقایع مهم دیگر در روز اربعین
-
الحاق راس مطهر امام حسین (علیهالسّلام) به بدن
-
حضور اهل بیت که در میان آنان امام معصوم یعنی امام سجاد (علیهالسّلام)
-
ابن شهر آشوب شیخ طوسی وجه توصیه امامان به زیارت اربعین را الحاق سر امام به بدن دانسته است
-
مجلسی نیز با استناد به قول مشهور یکی از وجوه احتمالی در استحباب زیارت اربعین را همین امر بیان کرده است.
-
جنبههای روز اربعین:
-
یکی اصل استحباب زیارت سیدالشهدا (علیهالسّلام) در این روز که دستور ائمه هدی است
-
توفیق جناب جابربن عبدالله انصاری در این روز برای زیارت قبر حضرت اباعبداللهالحسین علیهالسلام با عطیه در کربلا
در جلد ۱۴ وسائلالشیعه:
-
باب تاکّد استحباب زیارت الحسین (علیهالسّلام) یوم الاربعین من مقتله و هو یوم العشرین من صفر». بنابر فتوای صاحب وسائل استحباب زیارت اربعین از تیتر ابواب کتابش معلوم میشود.
-
شیخ طوسی نیز بر اساس روایت امام حسن عسکری (علیهالسّلام) که فرمود: «علامات المؤمن خمس، صلاة الخمسین، و زیارت الاربعین، والتختّم فی الیمین، و تعفیر الجبین، و الجهر ببسم الله الرحمن الرحیم؛ نشانههای مؤمن پنج تاست: پنجاه رکعت نماز، زیارت اربعین، انگشتر به دست راست کردن، پیشانی بر خاک نهادن و بسم الله الرحمن الرحیم را بلند گفتن»؛ فتوی به استحاب زیارت اربعین میدهد.
-
این روایت گرچه مرسل است، ولی بنابر تسامح در ادله سنن و احادیث مَن بلغ در بحث مستحبات، مرسل بودن خبر، ضرری نمیرساند و مشکلی ایجاد نمیکند.
- تصاویر بیشتر